Een orgaantransplantatie is een behandeling waarbij een falend orgaan wordt vervangen door een gezond orgaan afkomstig van een orgaandonor. Dit is een levensnoodzakelijke operatie, aangezien er een falen is van een orgaan bij de persoon wie de transplantatie nodig heeft. De verdeling van de organen valt onder de verantwoordelijkheid van Eurotransplant, zij hebben een computersysteem dat uitdoktert welke ontvanger(s) het best bij de donororganen past. Als er meerdere mogelijkheden zijn dan krijgt de persoon die het meest kritische is voorrang of degene die langer op de wachtlijst staat.
Organen die je kan doneren zijn:
lever
longen
hart
nieren
alvleesklier
dunne darm
Welke organen je uiteindelijk zal doneren, hangt af van de kwaliteit en is moeilijk te voorspellen. Bijvoorbeeld: misschien komt je hart niet meer in aanmerking voor donatie, maar je 2 nieren nog wel. Meerdere organen donoren is vaak mogelijk. Soms redt 1 donor maar liefst 8 mensenlevens met enkel zijn of haar organen. Je kan niet zelf aangeven welke organen je wel en welke je niet wil doneren. Men kijkt bij elke donor na welke organen men kan gebruiken, dit kan dus per persoon verschillend zijn.
Na je overlijden kun je niet alleen organen, maar ook weefsels doneren. Weefsels die geschikt zijn voor donatie zijn huid, hoornvliezen (cornea), botweefsel, kraakbeen, pezen, hartkleppen en bloedvaten. Weefsels kunnen tot 24 uur na overlijden worden uitgenomen. Anders dan organen, kunnen ze ook bewaard worden. Bijvoorbeeld: hoornvlies kan men tot vier weken na wegname gebruiken.
Net zoals bij orgaandonatie komt niet iedereen in aanmerking voor weefseldonatie. Het is belangrijk dat de weefsels van zeer goede kwaliteit zijn. De wet voor weefseldonatie is exact dezelfde als die voor orgaandonatie, zo moet de donor uiteraard in een goede gezondheid verkeren. Er mogen net zoals bij orgaandonatie geen contra indicaties zijn zoals bv hiv, voorgeschiedenis van bepaalde ziektes zoals lupus, maar ook dementie, alzheimer,… Dit wordt uiteraard grondig gecontroleerd wanneer er een donatie kan plaats vinden.